Como consecuencia do estado de alarma, hai meses que os centros escolares tiveron que pechar as súas portas. Iso supuxo que os comedores escolares deixasen tamén de funcionar. Para moitas familias con poucos recursos, prescindir desa comida diaria podía supoñer un problema moi serio.
Para tentar palialo, en Madrid a Comunidade asinou un acordo con tres empresas de restauración – Telepizza, Rodilla e Viena Capellanes–, co fin de que puidesen proporcionar comidas aos 11.500 nenos de familias perceptoras da Renda Mínima de Inserción (RMI).
Unha solución temporal
Hai que admitir que a situación non era fácil de resolver nun principio. Distribuír, en plena explosión da pandemia, tal cifra diaria de xantares a familias dispersas por toda a Comunidade expuña serios problemas de loxística. Sobre todo co confinamento activado e a actividade laboral e hostaleira reducida ou paralizada.
Por outra banda, marzo e abril foron meses terribles para todos, con asuntos de extrema gravidade que aburaba resolver: a famosa curva ascendente de contaxios, os ERTE, a falta de EPI suficientes e de probas diagnósticas fiables, organizar o hospital de IFEMA, o drama dos maiores nas residencias, etcétera. Tendo en conta, ademais, que o período de alarma inicial foi previsto para dúas semanas, calquera solución para dar para comer a eses nenos con familias en dificultades parecía, se non correcta, si a menos mala.
Lamentablemente, co transcorrer dos días, ninguén se volveu a acordar deses nenos, dos escolares que seguiron recibindo menús aos que, como científico dedicado á nutrición, só podo cualificar globalmente como comida lixo ou fast food. É dicir: comida para quitar a fame, barata, nutricionalmente despreciable e educativamente un despropósito. Apta, en todo caso, para consumir de forma esporádica, como probablemente foi a idea inicial.
Déficits nutricionais e exceso de graxas saturadas
Argüír, como se fixo, que a solución se mantén porque “aos nenos gústalle”, ou que “por uns días non pasa nada”, ou que “na súa casa xa comerán a verdura necesaria” non reduce o problema. Que un escolar inxira aproximadamente un 35% do que debe ser a súa inxesta de calorías diarias con estes produtos implica que na súa dieta poden faltar vitaminas, fibra e outros nutrientes. Ademais de abusar das graxas saturadas.
Tampouco hai que esquecer que nestas idades é imprescindible educar para fomentar os correctos hábitos alimentarios e reducir a futura carga de enfermidades crónicas. De maneira especial cando, nas contornas máis desfavorecidas, comprobouse que é máis frecuente a obesidade, o sedentarismo e o consumo de dietas menos saudables.
No que respecta ao menú proporcionado por Telepizza, non hai moito que explicar. É fast food, porque unha ensalada no menú non é suficiente para contrarrestar o desequilibrio dietético que xera esta maneira de alimentarse.
Algo parecido ocorre co menú de Rodilla, quen insiste en engadir patacas fritas de bolsa, sen glute, a todos os menús. Detalle que lonxe de mellorar o valor nutritivo, faino peor. Comer a base de sándwiches é probable que, ademais, non consiga saciar aos nenos corpulentos ou de máis idade.
O menú de Viena Capellanes, segundo indican, sérvese a 801 escolares de 74 municipios. Pódese considerar o máis razoable de toda a oferta xa que, polo menos, contén legumes e algunha hortaliza. Con todo, hai que recalcar o inadecuado dos luns, con carbohidrato (arroz) e fécula (pataca en tortilla). Ademais do martes de pasta e barriñas de peixe (cuxo porcentaxe de peixe adoita ser ínfimo), que se repite outro día da semana con pasta e nuggets.
Francamente, non deixa de sorprender que estas empresas recalquen o papel dos seus “departamentos de calidade” ou dos seus “equipos de nutrición”.
En definitiva, este tipo de alimentación consumida de forma non esporádica ten un ínfimo valor nutritivo e gastronómico. Os nenos con requirimentos especiais (alérxicos, celíacos) verán aínda máis complicado o manter unha dieta saudable coas restricións engadidas que demandan.
Hai que insistir en que o fin da alimentación nestas idades non é “encher o estómago”, senón proporcionar os nutrientes necesarios e educar nos principios dunha dieta saudable, variada e equilibrada segundo os parámetros da alimentación mediterránea.
Sendo comprensible a dificultade que conleva organizar este tipo de servizo, non é razoable que non se tomaron medidas correctoras dado o tempo transcorrido desde a súa implantación. Así mesmo, as empresas adxudicatarias deberían contar co asesoramento de persoal experto en nutrición. Ou polo menos, non tentar desdibuxar o verdadeiro perfil dos seus menús aptos unicamente para “consumo esporádico”.
Deixa unha resposta